Jeśli ukończyłeś technikum i zastanawiasz się, czy te lata nauki będą miały wpływ na Twoje przyszłe świadczenia czy urlop, to mam dla Ciebie ważną informację. Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od tego, o jakie dokładnie „lata pracy” pytasz. Technikum wlicza się do niektórych form stażu pracy, ale nie do wszystkich.
Spis treści
Technikum a urlop wypoczynkowy
Zacznijmy od dobrych wiadomości. Jeśli chodzi o staż urlopowy, technikum zdecydowanie się liczy. Zgodnie z art. 155 § 1 pkt. 2 Kodeksu pracy, czas nauki w średniej szkole zawodowej (a technikum właśnie nią jest) wlicza się do stażu urlopowego w wymiarze przewidzianego programem nauczania czasu trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat.
Oznacza to, że jeśli skończyłeś 4-letnie technikum, to od pierwszego dnia pracy masz już 4 lata stażu urlopowego. Ukończenie 5-letniego technikum uprawnia do zaliczenia do stażu pracy 5 lat nauki. To naprawdę duża przewaga – bez technikum musiałbyś przepracować 6 lat, żeby zdobyć prawo do 26 dni urlopu, a z technikum wystarczy Ci tylko rok lub dwa lata dodatkowej pracy.
Równie ważne jest to, że przy ustalaniu stażu urlopowego nie ma znaczenia tryb, w jakim odbywała się nauka. Uwzględnia się więc szkoły ukończone w systemie dziennym, wieczorowym czy zaocznym.
Technikum a emerytura – tutaj jest inaczej
Niestety, sytuacja wygląda zupełnie inaczej, gdy mówimy o stażu emerytalnym. Okres nauki w technikum nie jest bezpośrednio wliczany do stażu pracy przy obliczaniu emerytury. Do okresów składkowych zaliczane są wyłącznie te, w których faktycznie odprowadzano składki na ubezpieczenia społeczne.
To oznacza, że samo ukończenie technikum nie zwiększy Twojego stażu emerytalnego. Do okresów nieskładkowych dla stażu emerytalnego bierze się pod uwagę wyłącznie studia wyższe – można więc powiedzieć, że matura się nie liczy – i to w wymiarze okresu nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki.
Co więcej, dla stażu pracy w pierwszym przypadku jako okres nieskładkowy wlicza się cztery lata nauki w przypadku matury w liceum lub pięć lat w przypadku matury w technikom, a za studia liczy się w sumie osiem lat. Do okresów nieskładkowych dla stażu emerytalnego bierze się pod uwagę wyłącznie studia.
Dlaczego ta różnica między urlopem a emeryturą?
Możesz się słusznie zastanawiać, skąd bierze się ta różnica. Staż liczony do emerytury jest często mylnie utożsamiany ze stażem pracy. Z tego wynikają błędne przekonania co do zasad wliczania okresów nauki do stażu emerytalnego. To są po prostu różne systemy regulowane przez różne przepisy.
Kodeks pracy hojnie traktuje okresy nauki dla celów urlopowych, podczas gdy system emerytalny jest znacznie bardziej restrykcyjny. O ile dla prawa do płatnego urlopu, okresu wypowiedzenia umowy o pracę czy nagrody jubileuszowej w stażu pracy uwzględnia się okres całej nauki, w tym 5 lat technikum, a za studia liczy się 8 lat, o tyle przy stażu pracy dla celów emerytalnych, jako okres nieskładkowy, zalicza się wyłącznie okres nauki w szkole wyższej.
Kiedy technikum może wpłynąć na emeryturę?
Jest jednak jedna sytuacja, w której technikum może mieć wpływ na Twój staż emerytalny. Istnieje możliwość zaliczenia okresu nauki w technikum do stażu pracy, jeśli uczniowie równocześnie pracują na umowę o pracę i odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne. W takim przypadku, każdy miesiąc pracy, podczas którego były opłacane składki, będzie wliczany do stażu pracy.
Jeśli więc podczas nauki w technikum pracowałeś na umowę o pracę (nie na umowę zlecenie!), te okresy będą się liczyć do Twojego stażu emerytalnego. Pamiętaj jednak, że musisz mieć odpowiednie dokumenty potwierdzające ten okres pracy.
Dokumentowanie swojego stażu
Niezależnie od tego, jaką ścieżkę edukacyjną obrałeś, zachowaj wszystkie dokumenty. Świadectwo ukończenia technikum będzie Ci potrzebne w pierwszej pracy do ustalenia wymiaru urlopu. Jeśli dodatkowo pracowałeś podczas nauki, zachowaj też wszystkie dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i opłacania składek.
Pamiętaj, że każda sytuacja zawodowa jest inna. Jeśli masz wątpliwości dotyczące swojego konkretnego przypadku, warto skonsultować się z działem kadr w miejscu pracy lub bezpośrednio z ZUS-em.
Najczęściej zadawane pytania
Ile lat do stażu urlopowego daje technikum?
Ukończenie technikum daje od 4 do 5 lat stażu urlopowego, w zależności od długości programu nauczania. Jeśli technikum trwało 5 lat, to właśnie tyle lat zostanie doliczone do stażu urlopowego. Oznacza to, że już w pierwszej pracy będziesz miał znaczący staż, który przybliży Cię do 26 dni urlopu rocznie.
Czy technikum liczy się do emerytury?
Generalnie okres nauki może być kwalifikowany do okresów nieskładkowych. Niestety, dotyczy to wyłącznie osób, które ukończyły studia wyższe. W przypadku technikum, jako okres nieskładkowy może być zaliczony wyłącznie okres studiów. Samo technikum nie zwiększa stażu emerytalnego.
Co jeśli pracowałem podczas technikum?
Jeśli podczas nauki w technikum pracowałeś na umowę o pracę i były opłacane składki ZUS, te okresy będą wliczane do stażu emerytalnego. Ważne, żeby zachować dokumenty potwierdzające ten okres pracy i składki.
Czy technikum zaoczne też się liczy do stażu?
Tak, forma nauki nie ma znaczenia. Przy ustalaniu stażu urlopowego nie ma znaczenia tryb, w jakim odbywała się nauka. Uwzględnia się więc szkoły ukończone w systemie dziennym, wieczorowym czy zaocznym.
Czy mogę połączyć lata z technikum z latami ze studiów?
Podane okresy nauki nie podlegają sumowaniu. Nie zwiększa stażu urlopowego ukończenie dwóch szkół na tym samym poziomie kształcenia. Bierze się zawsze pod uwagę liczbę lat nauki odpowiadającą najwyższemu osiągniętemu poziomowi wykształcenia. Jeśli po technikum skończysz studia, będziesz miał 8 lat za studia, a nie 5+8.
Kiedy warto iść na studia po technikum?
Z perspektywy stażu, studia dają 8 lat zamiast 5 z technikum, plus dodatkowe lata liczą się również do stażu emerytalnego. Jeśli planujesz długą karierę zawodową, studia mogą być opłacalną inwestycją nie tylko w wiedzę, ale też w przyszłe świadczenia.
Źródła:
- Art. 155 § 1 pkt. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1251)
- https://www.pip.gov.pl/dla-pracodawcow/pytania-i-odpowiedzi/jaki-okres-wlicza-sie-do-stazu-urlopowego-po-ukonczeniu-technikum
- https://www.zus.pl/swiadczenia/emerytury/okresy-uwzgledniane-przy-ustalaniu-prawa-do-emerytury-i-renty-i-obliczaniu-wysokosci-tych-swiadczen
